“Als het goed voelt, pak ik het aan” Ondernemer Marc van der Heijden is niet onder één noemer te vangen.
Geen Friese Elfstedentocht dit jaar, maar wel een korte peri ode waarin geschaatst kon worden. Een beetje schaatser zweert bij kranten onder de trui, want die isoleren namelijk zo lekker in de barre kou. Misschien niet toevallig dat uit Sneek een oplossing komt om van papierafval isolatie materiaal te maken. Marc van der Heijden van kantoorinrichter TRIBOO kreeg tijdens zijn eerste project de vraag of ze naast circulaire afvalbakken ook circulaire wanden konden maken. Dat bracht hem naar Sneek waar hij het bedrijf EverUse startte. Na vijf jaar door ontwikkelen is het 100% circulaire isolatiemateriaal gemaakt van oud papier en karton op de markt. Met een bezoek van Koning Willem Alexander aan de fabriek in Sneek als feestelijke start.
Van der Heijden: “Jaarlijks gooit elke Nederlander zeventig kilo papier weg. Wij vroegen ons af: ‘wat als je dat afval kunt upcylen naar een circulair product?’ Met behulp van natuurlijke, cellulosevezels maken we in Sneek nu isolatiematten. Deze zijn honderd procent herbruikbaar. Er zitten geen schadelijke stoffen in en dat maakt het product uitermate geschikt voor duurzame en gezonde gebouwen. Komt nog bij dat een mat EverUse van 2,5 kilo ook 2,5 kilo CO2 opslaat.” Het isolatiemateriaal blijft eigendom van EverUse. “Je krijgt als gebruiker geld terug bij het inleveren en het materiaal vindt zijn weg in een nieuw product. Zo wordt er nooit meer iets weggegooid.” Maar je kunt er meer mee doen dan alleen wanden en vloeren vullen”, vertelt Van der Heijden. “We maken er bijvoorbeeld ook akoestische panelen mee voor in een kantoor.”
Het inrichten van kantoren is de core business van TRIBOO. Ook hier staat de circulaire cyclus centraal, benadrukt Van der Heijden: “We gaan bij het produceren van kantoormeubilair uit van gezonde, her bruikbare materialen en simpele modulaire constructies. Ik heb daarbij steeds in het achterhoofd hoe we waardeloos afval zo optimaal mogelijk kunnen veranderen in circulaire kantoorinrichting. Ik denk als een logisticus: ‘hoe maak je van een afvalkosten stroom een waardestroom?’” Daarbij werkt Van der Heijden intuïtief. Als het goed voelt, pakt hij het aan. Ook al is de afloop van een project niet in beton gegoten. Zo kon het gebeuren dat voor zijn eerste project voor Post NL er 1.700 kilo oude postpakketten moesten worden ge-upcycled en omgetoverd tot tachtig werkplekken. Het bracht hem in Engeland naar een Victoriaans fabriekje waar ze van natuurlijke vezels een product konden maken. Het werd de basis voor het succes van zijn bedrijf. “De bron voor al onze circulaire producten zijn afvalvezels. Kunststof geoogst van oude koelkasten, cd’s, chocolade mallen en zeepflacons. Natuurlijke cellulose vezels uit onder andere karton, papier, oude kleding, melkpakken, stro, hennep en afvalhout. Van deze grondstoffen worden panelen gemaakt waarvan we bureaubladen, kasten, plantenpotten, lampen en keukens maken. Zo richten wij kantoren anders in, slaan grondstoffen op in het interieur en maken de circulaire economie op spraakmakende wijze voor iedereen zichtbaar.”
In de lineaire economie scoort de keuken hoog als het om vervuiling gaat. Keukens worden overal geplaatst, nooit teruggenomen en bij een verhuizing veelal door de nieuwe bewoners vervangen. En dat terwijl die vaak nog jaren mee kan. Zo verdwijnen er jaarlijks naar schatting in Nederland alleen als 1,5 miljoen keukenkastjes richting de afvalberg. Voor TRIBOO aanleiding om tijdens de Dutch Design week in 2018 het prototype van de circulaire keuken te presenteren. Bijzonder is dat deze gemaakt is van de verpakkingen van nieuwe keukens. “De keuken heeft een modulaire opbouw en elk onderdeel is eenvoudig los te koppelen. Voor de woningcorporaties hebben we een speciale renovatiekeuken ontwikkeld. De panelen zijn herbruikbaar en gebonden met een innovatief biologisch bindmiddel, waar door er geen giftige stoffen in het materiaal aanwezig zijn zoals formaldehyde. Alle kastjes zijn er eenvoudig in te klikken. Onderdelen kunnen we oneindig reproduceren.”
Over hoe het met de keuken in de toekomst moet, is goed nagedacht. Als iets kapot is, dan kan dat eenvoudig worden vervangen. “De klant kan een QR-code scannen. Op de toegepaste panelen zit een tag met een NFC chip die toegang geeft tot het materialen paspoort met achtergrondinformatie over de gebruikte materialen. We maken het benodigde onderdeel en daarmee is de keu ken weer gerepareerd. De code vertelt ook oe de panelen uiteindelijk weer geretourneerd kunnen worden. Vervolgens maken we van de oude keuken opnieuw een circulaire keuken.
TRIBOO heeft de wind in de rug. Het bedrijf wordt steeds vaker gevonden. De route die Van der Heijden heeft afgelegd klinkt als een sprookje. Maar het is vooral een kwestie van blijven volhouden en flexibel kunnen zijn. “Met EverUse hadden we onze pijlen eerst gericht op de bouw, maar daar zijn we mee gestopt. Kort gezegd, de bouw innoveert niet. Het gaat gewoon te traag.” EverUse heeft nu de focus verlegd naar meubelproductie en de akoestische industrie, een koers die naadloos past in de catalogus van TRIBOO. “We kunnen nu de meest duurzame werkplek maken. Met het #GREENGRIDZ-paneel maken we werkbladen voor bureaus en ontmoetingstafels waarbij zestig procent minder materiaal wordt gebruikt. Alles is lokaal geproduceerd en dat scheelt meer dan de helft aan CO2-emissie.” Reden voor veel partijen om samenwerking met de fabrikant te zoeken. Van der Heijden: “Zo hebben we net een project met Gispen gedaan. Samen kun je de circulaire economie sneller verder brengen. Kanttekening daarbij is dat we niet zomaar met iedereen in zee gaan. We kiezen onze partners zorgvuldig uit.” Op de vraag wat de reden voor het succes van TRIBOO is, hoeft Van der Heijden niet lang na te denken. “Het gaat niet om geld of businessmodellen. We vinden vooral de menselijke input interessant. We hebben een omgeving gecreëerd waarin je mag falen. Veel bedrijven zeggen dat je mag innoveren, maar als je een keer een fout maakt krijg je op je kop. Bij ons mogen mensen experimenteren. En als je valt, dan sta je weer op.”